Επιμέλεια: Στέλλα Παπαχρήστου
Η μελέτη RECARDIA είναι επιδημιολογική, πολυκεντρική, μη παρεμβατική μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε 198 μονάδες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας (ΠΦΥ) στην Ελλάδα, με σκοπό την καταγραφή της επικράτησης της αθηροσκληρωτικής καρδιαγγειακής νόσου (ASCVD – Atherosclerotic Cardiovascular Disease), της καρδιακής ανεπάρκειας (HF – Heart Failure) και της χρόνιας νεφρικής νόσου (CKD – Chronic Kidney Disease) σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (ΣΔτ2).
Στη μελέτη συμμετείχαν συνολικά 2.000 εξωνοσοκομειακοί ασθενείς, προσφέροντας μια σαφή εικόνα του επιπολασμού των καρδιονεφρικών συννοσηροτήτων στον διαβητικό πληθυσμό της χώρας. Τα ευρήματα της μελέτης αναδεικνύουν τη σημαντική ανάγκη για πρώιμη διάγνωση και αντιμετώπιση των συννοσηροτήτων αυτών, στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής πρόληψης και παρέμβασης.
Η συλλογή των δεδομένων έγινε αναδρομικά από ιατρικούς φακέλους ασθενών με διάγνωση ΣΔτ2, οι οποίοι προσήλθαν για τακτική παρακολούθηση μεταξύ Νοεμβρίου 2020 και Φεβρουαρίου 2022. Καταγράφηκαν επιδημιολογικά, δημογραφικά και κλινικά χαρακτηριστικά, με ιδιαίτερη έμφαση στην παρουσία των ASCVD, HF και CKD.
Ο επιπολασμός της αθηροσκληρωτικής καρδιαγγειακής νόσου ανήλθε στο 20,4% (95% CI: 18,67%-22,25%), της καρδιακής ανεπάρκειας στο 8,03% (95% CI: 6,67%-9,63%) και της χρόνιας νεφρικής νόσου στο 49,55% (95% CI: 47,36%-51,74%).
Αναλύοντας τους παράγοντες κινδύνου, διαπιστώθηκε ότι η υπέρταση σχετιζόταν σημαντικά με την εμφάνιση και των τριών συννοσηροτήτων. Η δυσλιπιδαιμία εμφάνισε συσχέτιση με ASCVD και CKD, ενώ η παχυσαρκία σχετιζόταν περισσότερο με την καρδιακή ανεπάρκεια. Το κάπνισμα βρέθηκε να αυξάνει τον κίνδυνο για ASCVD, ενώ η ηλικία άνω των 65 ετών σχετιζόταν με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης ASCVD, HF και CKD. Επιπλέον, η μακρά διάρκεια του διαβήτη (≥10 έτη) συσχετίστηκε με αυξημένο επιπολασμό ASCVD και HF. Οι άνδρες ασθενείς παρουσίασαν υψηλότερη πιθανότητα εμφάνισης αθηροσκληρωτικής νόσου σε σύγκριση με τις γυναίκες.
Τα αποτελέσματα της μελέτης υπογραμμίζουν το σημαντικό φορτίο των καρδιονεφρικών συννοσηροτήτων στους ασθενείς με ΣΔτ2 στην Ελλάδα και καθιστούν επιτακτική την ανάγκη ενσωμάτωσης της καρδιονεφροπροστασίας στη θεραπευτική στρατηγική. Η έγκαιρη ταυτοποίηση των παραγόντων κινδύνου και η εφαρμογή εξατομικευμένων θεραπευτικών παρεμβάσεων, με τη χρήση φαρμάκων όπως οι αναστολείς SGLT2 και οι αγωνιστές GLP-1, μπορεί να οδηγήσει σε βελτιωμένες κλινικές εκβάσεις.
Συμπερασματικά, η μελέτη RECARDIA παρέχει σημαντικά επιδημιολογικά δεδομένα που μπορούν να ενισχύσουν τη διαχείριση του ΣΔτ2 στην ελληνική πρωτοβάθμια φροντίδα. Η υψηλή συχνότητα εμφάνισης ASCVD και CKD ενισχύει την ανάγκη για πρώιμη παρέμβαση, εντατική παρακολούθηση και εφαρμογή σύγχρονων θεραπευτικών προσεγγίσεων για την πρόληψη των επιπλοκών σε αυτόν τον πληθυσμό υψηλού κινδύνου.
Papanas N, Tsimihodimos V, Katsiki N, Doupis J, Pagkalos E, Nikas N, Papakonstantopoulos N, Karpouzos G, Tentolouris N. Prevalence of cardiovascular and renal comorbidities among patients with type 2 diabetes routinely treated in the primary care setting in Greece: An epidemiological study (the RECARDIA study). J Diabetes Complications 2025;39(8):109087.